Maatwerk in opleiding moet leraarschap aantrekkelijker maken voor overstapper

- V.l.n.r. Astrid Venes (VH), Inge Vossenaar (OCW) en Rob Mudde (UNL)

Hogescholen en universiteiten zijn erin geslaagd om de flexibilisering van lerarenopleidingen te versnellen en te versterken, zodat het ook voor overstappers aantrekkelijk is om leraar te worden. Dat is de opbrengst van het Bestuursakkoord Flexibilisering Lerarenopleidingen, waarvan de resultaten in de vorm van een eindrapportage vandaag zijn overhandigd aan Inge Vossenaar (directeur-generaal van het ministerie van OCW) door Astrid Venes (bestuurslid Vereniging Hogescholen) en Rob Mudde (bestuurslid Universiteiten van Nederland). De overhandiging vond plaats tijdens de slotconferentie over het bestuursakkoord in cursus- en vergadercentrum Domstad, Utrecht.

Het bestuursakkoord heeft geleid tot belangrijke verbeteringen op vijf resultaatgebieden: bredere doelgroep, verbeterde toegankelijkheid, meer maatwerk, intensievere samenwerking en versterkte professionalisering:

1. Bredere doelgroep
Er zijn flexibele routes, nieuwe academische trajecten en (zij-)instroomprogrammaʼs ontwikkeld om een brede doelgroep aan te spreken, zoals zij-instromers, deeltijdstudenten en wo-studenten.

2. Verbeterde toegankelijkheid
De hogescholen hebben landelijke afspraken gemaakt over toelatingsprocedures, vrijstellingsregelingen en de erkenning van eerder verworven kwaliteiten. Beleid over het erkennen van eerder verworven competenties is geharmoniseerd (hogescholen) en in kaart gebracht (universiteiten). In combinatie met flexibele zij-instroomtrajecten en de ontwikkeling van een maatwerkprogramma taal heeft dit de toegankelijkheid voor overstappers verlaagd en de doorstroom verbeterd.

3, Meer maatwerk
Modularisering en werken met leeruitkomsten (of principes van leeruitkomsten, bij universiteiten) heeft mogelijkheden gecreëerd voor meer maatwerk. Het leertraject van studenten kan beter worden afgestemd op persoonlijke behoeften en eerder opgedane kennis en vaardigheden.

4. Intensievere samenwerking
De landelijke projectaanpak rond het bestuursakkoord en de samenwerking in regionale allianties heeft de samenwerking tussen hbo- en wo-instellingen versterkt en in partnerschappen met scholen geleid tot betere afstemming tussen opleiding en praktijk.

5. Versterkte professionalisering
Lerarenopleiders zijn verder geschoold in het begeleiden van studenten in flexibele opleidingstrajecten. De kennisdeling tussen onderwijsinstellingen en het werkveld is gestimuleerd via platforms en netwerken.

Het aanpakken van het lerarentekort blijft een grote uitdaging. Die vraagt om een voortzetting van de manier waarop de lerarenopleidingen van hogescholen en universiteiten de afgelopen vier jaar hebben samengewerkt. Zij blijven zich dan ook gezamenlijk inzetten voor het werven, opleiden, begeleiden en professionaliseren van leraren. De inzet richt zich daarnaast op het verduurzamen van de opbrengsten van het bestuursakkoord en het zoeken naar nieuwe mogelijkheden voor maatwerk en flexibiliteit. Het in 2024 gestarte Plan van Aanpak Zij-instroom draagt daaraan bij. Regionale samenwerking en professionalisering zullen cruciale pijlers blijven onder de aanpak van het lerarentekort.

Fotografie Frans de Winter

Interviews met zij-instromers lerarenopleidingen van hogescholen (met video’s van meerdere hogescholen over dit traject):


Meer informatie over het Bestuursakkoord Flexibilisering Lerarenopleidingen:

FlexibiliseringJosé Snijder