Samen voor goed opgeleide leraren
Het programma 10voordeleraar, onderdeel van de Vereniging Hogescholen, richt zich op landelijke initiatieven om de kwaliteit van de lerarenopleidingen te borgen en zo zorg te dragen voor blijvend goed opgeleide leraren. Lerarenopleiders vormen de spil van het programma en voeren de gezamenlijke regie binnen verschillende landelijke netwerken. Het werkveld, de wetenschap en andere deskundigen zijn aangesloten voor legitimering en validering.
De lerarenopleidingen werken binnen het programma 10voordeleraar met elkaar samen aan de landelijke borging van het eindniveau van de student door gebruik te maken van de landelijke kwaliteitsborgingsinstrumenten kennisbases, peerreview en kennistoetsen. Zo beschikt iedere student over het benodigde kennisniveau, ongeacht aan welke hogeschool de student zijn opleiding heeft afgerond. Vanwege het grote landelijke netwerk pakken lerarenopleidingen binnen het programma steeds vaker andere landelijke projecten op in het kader van de horizontale kwaliteitsborging van de lerarenopleidingen.
De landelijke netwerken brengen lerarenopleiders van diverse instellingen met elkaar in contact. Ze krijgen gelegenheid om met vakgenoten te discussiëren over de vakinhoud en daarmee hun eigen expertise aan te scherpen. De brede landelijke samenwerking draagt dan ook bij aan de professionalisering van de lerarenopleider en daarmee aan de kwaliteit van de opleiding. In de afgelopen jaren is een ongekende horizontale samenwerking op gang gekomen en zijn er grote stappen gezet om het landelijk eindniveau van de nieuwe generatie leerkrachten te verhogen en daarmee de kwaliteit van het onderwijs in het werkveld.
Achtergrond
In het begin van de eenentwintigste eeuw maakten de samenleving en de politiek zich zorgen over de kwaliteit van de lerarenopleidingen. Uit diverse rapportages van onder andere de Inspectie, de Onderwijsraad en de NVAO blijkt dat het ontbreekt aan voldoende aandacht voor vakkennis. Verschillende ministers en staatssecretarissen spreken in de periode 2003-2010 hun zorg uit over het gebrek aan kwaliteit en eenduidigheid van het eindniveau van de lerarenopleidingen en daaruit volgend het ontoereikende kennisniveau van startbekwame leraren.
In 2008 presenteert staatssecretaris Van Bijsterveldt de Kwaliteitsagenda voor het opleiden van leraren 2008-2011 Krachtig Meesterschap gericht op het verhogen van de kwaliteit van de lerarenopleidingen. In bestuurlijke afspraken die de opeenvolgende staatssecretarissen en ministers tussen 2008 en 2014 met de Vereniging Hogescholen hebben gemaakt, is uitgewerkt op welke wijze de lerarenopleidingen de gewenste verbetering van de kwaliteit gaan realiseren. De lerarenopleidingen kiezen voor drie instrumenten: kennisbases, peerreview en kennistoetsen. In overleg met het ministerie is afgesproken om dit allemaal in eigen beheer te doen, maar met onafhankelijk toezicht. Hierdoor behouden de lerarenopleidingen hun bestuurlijke en professionele autonomie.
Het ministerie heeft voor de ontwikkeling en implementatie van de borgingsinstrumenten in de periode 2008-2017 een subsidie van € 25 miljoen beschikbaar gesteld. Daarna is tot eind 2022 nog een subsidie van € 2,4 miljoen verstrekt voor de ondersteuning van peerreviewactiviteiten. Daarnaast verstrekt het ministerie subsidies voor andere projecten binnen het programma.
Alle activiteiten zijn ondergebracht in het programma 10voordeleraar, onder de paraplu van de Vereniging Hogescholen. De Inspectie, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de NVAO spreken zich positief uit over de resultaten.