Advieskringen herijking kennisbases pabo

De kernteams voor de herijking van de leergebieden Nederlands en rekenen en wiskunde worden bijgestaan door zogenaamde advieskringen. Hierin zitten experts vanuit onderzoek en wetenschap en diverse vertegenwoordigers van organisaties die sterke raakvlakken hebben met het betreffende leergebied. De advieskring geeft inhoudelijke feedback op de (tussen)producten die door het kernteam zijn ontwikkeld. Deze inbreng is niet vrijblijvend. Het kernteam verantwoordt hoe zij met de inbreng van de advieskring omgaat en tot welke keuzes dit leidt voor de uiteindelijke kennisbasis.

Deze pagina wordt nog aangevuld met de advieskringen: Bewegen en Sport, Engels, Fries, Generiek, Kunst en Cultuur, Mens en Maatschappij, Mens en Natuur.

De leden van de advieskring leergebied Nederlands en hun expertises zijn:

Tjalling Brouwer is onderwijsadviseur/ taalleesspecialist. Hij begeleidt scholen door heel Nederland bij het optimaliseren van hun taal- en leesonderwijs. Daarnaast is hij conceptauteur van verschillende taal- en leesmethodes, waaronder de methode Staal. Verder is hij praktijkhouder van een dyslexiepraktijk. Tjalling is voorzitter van de Vereniging van Taalspecialisten.

Marjolein van Buuren is hogeschooldocent op de Hogeschool Utrecht. Zij doceert Handschriftonderwijs aan voltijd en deeltijd pabo-studenten, is afstudeercoördinator en begeleidt studenten in de afstudeerfase. Marjolein is handschriftexpert en onderwijskundige. Zij vertegenwoordigt het netwerk docenten handschriftontwikkeling & schrifteducatie.

Peter-Arno Coppen is hoogleraar vakdidactiek van de geesteswetenschappen aan de Radboud Universiteit. Hij doet onderzoek naar met name grammatica- en taalbeschouwingsdidactiek in vo en po. Hij is actief in het Meesterschapsteam Nederlands [https://nederlands.vakdidactiekgw.nl/], en schrijft columns in Onze Taal, Levende Talen Magazine en Trouw.

Jacqueline Evers-Vermeul is universitair hoofddocent Taal, Communicatie & Educatie en doceert o.a. binnen de MA Neerlandistiek en de lerarenopleiding van de Universiteit Utrecht. Ze doet samen met studenten en promovendi onderzoek naar lees- en schrijfdidactiek (in po en vo) en naar de begrijpelijkheid van schoolboeken en toetsen. Ze is lid van het Meesterschapsteam Nederlands, lid van de Kennistafel Effectief Leesonderwijs en voorzitter van de vaststellingscommissie voor de eindexamens Nederlands havo-vwo.

Martine Gijsel is senior onderzoeker bij het Expertisecentrum Nederlands. Ze voert praktijkgericht en beleidsgericht onderzoek uit ter verbetering van het taalonderwijs in het po, vo en mbo. Martine heeft een achtergrond als logopediste en spraak- en taalpatholoog en promoveerde op een onderzoek naar de leesvaardigheid van leerlingen in het po. In de periode 2011-2020 werkte ze als associate lector taaldidactiek bij Hogeschool Saxion.

Esther van Huisstede is leerkracht op OBS de Trekvogel, kerndocent taal op Hogeschool Rotterdam en stuurgroeplid van het Landelijk Netwerk Taal. Tevens volgt Esther de master Taalbewust Leren aan de HR. Als stuurgroeplid van het LNT vertegenwoordigt zij de pabodocenten in de advieskring.

Erna van Koeven is docent taal aan master Educational Needs en onderzoeker aan de Hogeschool Windesheim in Zwolle. Zij heeft zelf de lerarenopleiding basisonderwijs gevolgd en als docent gewerkt op een pabo. Ze begeleidt scholen voor po, vo en mbo bij het innoveren van taalonderwijs en is auteur van vakliteratuur voor po, vo en mbo op het gebied van rijke taal. Ze is neerlandica en ze is gepromoveerd aan de Vrije Universiteit.

Nicolette Schaper is bestuurslid van Levende Talen Nederlands en eerstegraads bevoegd docent Nederlands. Ze heeft (lesgevende) ervaring in het v(s)o, mbo en in het hbo als lerarenopleider aan een pabo. Daarnaast verzorgt en begeleidt zij professionaliserings- en implementatietrajecten. Nicolette is lid van de Werkgroep Onderzoek en Didactiek Nederlands en initiatiefnemer van de Werkgroep Mondelinge Taalvaardigheid.

Suzanne van Norden is auteur van meerdere boeken over taal- en schrijfonderwijs voor de basisschool en begeleidt scholen die hun schrijfonderwijs willen verbeteren. Zij houdt een blog bij over schrijven op www.iedereenkanlerenschrijven.nl.

Leonie Wulftange is beleidsadviseur bij het Algemeen Secretariaat van de Taalunie. Ze houdt zich in die functie bezig met het onderwijs Nederlands in Nederland en Vlaanderen. Leonie was ook lid van de advieskringen voor de nieuwe kerndoelen en de examenprogramma’s Nederlands. De Taalunie kan een beroep doen op de expertise van een brede groep taalonderwijsprofessionals door overleg met de Taalraad en het PONT2.

De leden van de advieskring leergebied Rekenen en Wiskunde en hun expertises zijn:

Lonneke Boels is waarnemend lector bij het lectoraat Wiskundig en Analytisch Vermogen van Professionals van de Hogeschool Utrecht (HU). Ze begeleidt master- en PhD-studenten van de pabo en lerarenopleiding wiskunde bij de HU, is gepromoveerd op een onderwerp uit de didactiek van statistiek en was ruim 20 jaar docent wiskunde in met name voorgezet onderwijs, maar ook pabo, po en mbo.

Wim Caspers is docent wiskunde aan het Stanislascollege in Delft en lerarenopleider aan de TU Delft. Daarnaast is hij voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Wiskundeleraren en bestuurslid van het Platform Wiskunde Nederland. Eerder maakte hij al deel uit van de advieskring actualisatie kerndoelen rekenen wiskunde. Hij heeft een wiskundige achtergrond en promoveerde op een onderwerp uit de functionaalanalyse.

Karen Heinsman is orthopedagoog bij samenwerkingsverband Unita. Zij begeleidt scholen in trajecten om het rekenonderwijs te versterken en verzorgt trainingen over rekendidactiek in het scholingsplatform Gameeleon. Karen vertegenwoordigt het rekenbegeleidersnetwerk waarin onderwijsadviseurs elkaar ontmoeten en kennis delen. Binnen de scholen hebben deze adviseurs allemaal te maken met (meest afgestudeerde) leraren basisonderwijs. Daarnaast is Karen een dag per week docent reken-wiskundedidactiek binnen de zijinstroom op Hogeschool Utrecht.

Ronald Keijzer is als lector rekenen-wiskunde verbonden aan vijf Radiantinstellingen, namelijk Hogeschool IPABO, Hogeschool De Kempel, Hogeschool Thomas More, Driestar Educatief en Hogeschool KPZ. Onderzoek binnen de onderzoeksgroep die hij leidt, richt zich onder andere op kennis en vaardigheden van (aanstaande) leraren. Ronald Keijzer is expert in het vakgebied en is voorzitter van de advieskring.

Jenneken van der Mark is voorzitter van de Nederlandse Vereniging ter Ontwikkeling van Reken- en Wiskunde Onderwijs. Als voorzitter van een actieve vereniging lid van het kernteam van het expertisepunt rekenen en wiskunde. Zij is daarnaast onderwijsadviseur, rekenspecialist en daardoor iedere dag in scholen om hen te begeleiden in het verstevigen van hun rekenonderwijs. Jenneken is onderwijskundige en al 15 jaar actief als onderwijsadviseur reken/wiskunde.

Jus Roelofs is opleidingsdocent op de Marnix Academie. Zij doceert wiskunde eigen vaardigheid en didactiek aan pabostudenten. Daarnaast is zij studieloopbaanbegeleider van studenten in het zij-instroomtraject. Namens de Elwier onderzoeksgroep neemt zij deel aan de advieskring.

Rowan Zuidema is Beleidsadviseur Kennisdeling bij het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek. Ze houdt zich vanuit die positie onder andere bezig met de verbinding met lerarenopleidingen. Tevens is zij secretaris van de Kennisbenuttingsraad, het besluitnemend orgaan over de NRO-strategie om het gebruik van kennis uit onderwijsonderzoek te stimuleren.

De leden van de advieskring leergebied digitale geletterdheid en hun expertises zijn:

Josien Boetje is docent-onderzoeker op de Hogeschool Utrecht in het Digital Education Lab en het lectoraat Digital Ethics. Zij doet promotieonderzoek naar de didactiek van digitale informatievaardigheden en geeft les in de minor Digitale Geletterdheid. Ook begeleidt ze studenten en scholen bij het integreren van digitale geletterdheid in hun lessen. Josien heeft een achtergrond als docent Spaans, Arabisch en i-coach en host de podcast DigiSnacks over Digitale Geletterdheid in het onderwijs.

Frank Coenders is onderwijskundige en docent ICT&Media aan Hogeschool de Kempel in Helmond. Hij verzorgt lessen aan voltijdstudenten en deeltijdstudenten en begeleidt zij-instromers. Frank verzorgt daarnaast nascholingsaanbod en is betrokken bij de master Onderwijs en Technologie. Frank heeft al een hele onderwijscarrière achter de rug van leerkracht basisonderwijs, directeur basisschool, docent, teamleider, onderzoeker tot projectleider.

Geertje Damstra is docent en onderzoeker Digitale Geletterdheid bij de pabo van Hogeschool Utrecht. Zij zit in de advieskring namens het Netwerk Lerarenopleiders Digitale Geletterdheid (NLDG). Dit netwerk heeft als doel digitale geletterdheid binnen alle pabo's en lerarenopleidingen vo een plek te geven zodat studenten in staat zijn hun leerlingen digitaal geletterd te maken. Je kunt ons vinden op LinkedIn.

Felienne Hermans is hoogleraar vakdidactiek Informatica aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, en doceert wekelijks op een middelbare school. Vanuit haar academische achtergrond ontwikkelde zij in 2020 de programmeertaal Hedy, een programmeertaal waarmee kinderen stap voor stap leren programmeren in hun eigen moedertaal, en schreef zij het boek 'The Programmer's Brain'. Felienne heeft in 2021 de Nederlandse Prijs voor ICT-onderzoek ontvangen, en schrijft periodiek voor de Ingenieur en BNR Zakendoen. Haar programmeertaal Hedy wordt op tientallen basisscholen in Nederland gebruikt om leerlingen meer digitaal vaardig te maken, en zij denkt graag mee hoe deze kennis ook in de PABO's kan landen.

Barend Last is docent, spreker, onderwijsmaker en auteur. Hij houdt zich bezig met de wisselwerking tussen didactiek en techniek, zowel digitaal als analoog. Zijn onderwijsverhaal begon in het PO, maar inmiddels werkt hij in alle lagen van het onderwijs. Zo begeleidde hij onder meer Pabo bij curriculaire vraagstukken en blended learning, maar ondersteunt ook scholen in het VO rondom de inbedding van kunstmatige intelligentie. Hij schrijft boeken voor volwassenen en kinderen. Meer informatie is te vinden op barendlast.com.

Anne-Marie Meertens-Rouw is docent en onderzoeker op Hogeschool Windesheim. Zij doceert digitale geletterdheid en beeldend onderwijs op de pabo. Zij onderzoekt voor het lectoraat onderwijsinnovatie en ICT hoe goed onderwijs in digitale geletterdheid in het primair onderwijs eruit zou kunnen zien. Ook begeleidt zij studenten in afstudeeronderzoeken naar mediawijsheid. Zij heeft een achtergrond in beeldendonderwijs op het kruisvlak tussen kunst, technologie en ethiek.

Remco Pijpers is strategisch adviseur digitale geletterdheid en ethiek bij Kennisnet, publieke ict-partner voor po en vo. Daarnaast doet hij promotieonderzoek aan de VU naar de pedagogische dimensies rondom digitalisering in het onderwijs.

Lex Verheesen is lerarenopleider informatica, digitale geletterdheid en digitale didactiek bij Instituut Archimedes van de Hogeschool Utrecht, en secretaris van vakvereniging i&i (ieni.org). Hij is betrokken bij het initiatief om een hbo-master tot leraar informatica op te zetten en werkt aan de integratie van digitale geletterdheid in de tweedegraads lerarenopleidingen.

Netwerk Mediawijsheid brengt meer dan 1000 organisaties samen, waaronder bibliotheken, mediacoaches, scholen, zorginstellingen en mediabedrijven. Samen werken zij aan een Nederland waarin iedereen mediawijs is - of bezig is dat te worden. Netwerk Mediawijsheid is in 2008 als programma opgericht op initiatief van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Het netwerk wordt aangestuurd door vijf organisaties uit het netwerk, namelijk: Beeld & Geluid, ECP | platform voor de informatiesamenleving, omroep HUMAN, Kennisnet en KB, de nationale bibliotheek. Daarnaast is er begin 2019 ook een Wetenschappelijke Raad opgericht.

De leden van de advieskring leergebied burgerschapsonderwijs en hun expertises zijn:

Kamel Essabane is promovendus aan de Radboud Universiteit en docent/ scriptiebegeleider aan de Faculteit Filosofie, Religiewetenschappen en Theologie. Hij doet onderzoek naar de relatie tussen burgerschapsvorming en islamitisch godsdienstonderwijs op basisscholen in Nederland. Voorheen was Essabane ook adviseur van basisscholen op het gebied van identiteit, diversiteit, levensbeschouwing en burgerschap, en tevens lerarenopleider op een hogeschool en pabo in Vlaanderen.

Coen Gelinck is programmamanager Expertisepunt Burgerschap bij Stichting School & Veiligheid. Het Expertisepunt Burgerschap is een samenwerking tussen Stichting School & Veiligheid, SLO, ProDemos en de MBO Raad. Het Expertisepunt Burgerschap ondersteunt (onder meer) scholen in het primair onderwijs bij het vormgeven van doelgericht en samenhangend burgerschapsonderwijs. Coen heeft een achtergrond als leraar en lerarenopleider maatschappijleer.

Sara Gruteke is adviseur bij Diversion, een bureau voor maatschappelijke innovatie. Diversion zet zich in voor kansengelijkheid, onder andere door zich binnen het onderwijs in te zetten voor het bespreekbaar maken van schurende thema's. Sara staat als adviseur in nauw contact met onderwijsprofessionals. Zij biedt hen ondersteuning bij het voeren van die schurende gesprekken binnen de burgerschapsopgave. Dat doet zij door onderwijsprogramma's in te zetten, onderwijsprofessionals te trainen en maatwerktrajecten vorm te geven.

Koen de Jonge is beleidsmedewerker bij Nuffic & Erasmus+ waar hij zich bezighoudt met thema’s als wereldburgerschap, internationalisering en meertaligheid. Koen vertegenwoordigt het Centrum Internationalisering Lerarenopleidingen (Cilo).

Lida Klaver is docent-onderzoeker bij het lectoraat Vernieuwend Onderwijs van Saxion. Ze doet met name onderzoek naar burgerschapsonderwijs, waarbij ze onder andere samenwerkt met montessori-, dalton- en jenaplanscholen. Ook ontwikkelt ze een keuzevak burgerschap voor de pabo van Saxion en is actief in de masters Educational Leadership en Leren en Innoveren. Het promotieonderzoek van Lida ging over Bèta Burgerschap.

Monique Leygraaf is lector Kansengelijkheid aan Hogeschool IPABO Amsterdam/ Alkmaar. Als lector doet zij onderzoek en geeft zij onderwijs rondom Social Justice (Teacher) Education en kritisch burgerschap. Ook is zij actief binnen de curriculumcommissie en het project curriculumvernieuwing op Hogeschool IPABO. Monique is gepromoveerd in de Geesteswetenschappen (UvA).

Hessel Nieuwelink is lector Burgerschapsonderwijs aan de Hogeschool van Amsterdam. Zijn onderzoek richt zich op hoe leraren burgerschapsonderwijs kunnen vormgeven en in het specifiek onderwijs over democratie en controversiële onderwerpen. Hessel is oud-leraar maatschappijleer en gepromoveerd in de onderwijswetenschap.

Peter van Olst is regisseur identiteit, vorming en burgerschap bij Driestar educatief. Binnen de Driestar-pabo is hij actief in de professionele-identiteitslijn, en daarbij in het bijzonder verantwoordelijk voor (wereld)burgerschap. Hij promoveerde onlangs op actieonderzoek naar de brede burgerschapsvorming van christelijke leraren voor de pluriforme samenleving.

Inti Soeterik werkt als senior-onderzoeker en projectleider bij het Verwey-Jonker Instituut en het Kennisplatform Inclusief Samenleven. Zij richt zich op onderzoek naar ongelijkheidsvraagstukken in het onderwijs en aanpalende (jeugd) domeinen. Mede vanuit haar eerdere werk als docent op een lerarenopleiding gaat haar specifieke interesse uit naar de rol die lerarenopleidingen en (toekomstig) docenten kunnen spelen in het vormgeven van inclusief onderwijs en het bevorderen van een inclusieve samenleving. Inti heeft een achtergrond in onderwijswetenschappen en sociale wetenschappen, waarin zij is gepromoveerd.

Marieke Tjallema is academic director (in duo) van de master Passend Meesterschap bij de Marnix Academie. Zij werkt als docent, onderzoeker en curriculumontwikkelaar in master- en post hbo-opleidingen. Samen met de hogescholen IPABO, Thomas More en VIAA heeft zij de post hbo Burgerschapscoördinator ontwikkeld in opdracht van het Landelijk Platform Nascholing Primair Onderwijs (LPNPO).

Kernteams, procesregisseur, Opleidingsberaad Leraren
Naast de advieskringen zijn er nog een aantal andere groepen die een rol spelen in het proces van de herijking van de kennisbases: de kernteams, de procesregisseur en het Opleidingsberaad Leraren. Daarover lees je meer in dit artikel.