De herijkingsaanpak van de kennisbasis economie tweedegraadslerarenopleiding
Een kennisbasis legt de kennis en vaardigheden vast die een startbekwame leraar moet beheersen. Elke lerarenopleiding heeft een landelijke kennisbasis. Ontwikkelingen binnen het vak of het beleid maken het wenselijk om de kennisbasis met enige regelmaat te beoordelen en aan te passen. Hoe pakken de tweedegraadslerarenopleidingen economie de herijking op? We vragen het aan Peter van der Veen en Maarten America.
Kunnen jullie je kort voorstellen?
‘Peter is coördinator van de lerarenopleiding economie aan de Hogeschool van Amsterdam. Hij is als voorzitter verbonden aan het Landelijk Vakoverleg Economie. Maarten is coördinator van de lerarenopleiding economie aan de FLOS. Hij is de projectleider van de herijking van de kennisbasis voor de tweedegraadsleraar economie.’
Hoe hebben jullie als landelijk vakoverleg de herijking van de kennisbasis georganiseerd?
‘In navolging van hoe de peerreviews zijn georganiseerd, hebben we drie werkgroepen: algemene economie, bedrijfseconomie en vakdidactiek. Elke werkgroep heeft een werkgroepleider en twee vaste leden. De drie werkgroepleden komen van verschillende hogescholen, zodat iedere hogeschool betrokken is bij één of meerder werkgroepen. De projectleider zorgt voor de afstemming tussen de verschillende werkgroepen en is de linking pin naar het Landelijk Vakoverleg Economie. De werkgroepen komen met voorstellen voor aanpassing van de landelijke kennisbasis. Deze worden vervolgens in de achterban besproken en leiden eventueel nog tot aanpassingen van de kennisbasis. De eindversie van de herijkte kennisbasis wordt vóór validering en formele vaststelling nogmaals voorgelegd aan het LVO-Economie.
“Met deze nieuwe aanpak hopen we het draagvlak en eigenaarschap bij de collega’s te vergroten.”
Wijkt deze opzet af van jullie vorige herijkingsronde?
‘Ja, de opzet wijkt af van de vorige herijkingsronde. Bij de vorige herijking was er één groep van drie leden die de gehele herijking heeft ingevuld. De aanpassingen zijn besproken in het landelijk vakoverleg. Nieuw zijn de opdeling in drie werkgroepen en dat bij de aanpassingen meer hogescholen en dus collega’s betrokken zijn. Daarnaast bestaat er nu meer structureel overleg door de peerreviews. Met deze nieuwe aanpak hopen we het draagvlak en eigenaarschap bij de collega’s te vergroten.’
Welke onderdelen van de kennisbasis willen jullie graag herijken?
‘We hebben onze herijkingswensen opgehaald uit de peerreviews. Naar voren kwam dat een aantal onderwerpen vragen om een nadere uitwerking, zoals het beschrijven van het niveau van beheersing. Daarnaast nemen we de aanpassingen vanuit de curriculumonderdelen mbo en vo mee in de herijking. Denk aan kleine nieuwe onderdelen als gedragseconomie, duurzaamheid en loonadministratie. De landelijke kennisbasis is de basis, daarbovenop laten we ruimte voor de hogescholen om zich te profileren.’
“We hebben onze herijkingswensen opgehaald uit de peerreviews.”
Hoe vindt jullie verticale en horizontale afstemming plaats?
In de projectgroep van de herijking kennisbasis is ook een mastercoördinator van de vakmaster algemene economie betrokken. Daarnaast zal de vakmaster bedrijfseconomie bij werkgroepsessies worden betrokken. Wat betreft de horizontale afstemming pakken wij bij de herijking de kennisbases van de andere mens en maatschappij vakken erbij.’
Maken jullie gebruik van het extranet? Informatiepagina herijking, delen van documenten?
De schrijfgroep wil gebruik gaan maken van het extranet om documenten te delen.
Hoe gaan jullie de herijkte kennisbasis valideren?
‘De herijkte kennisbasis zal gevalideerd worden met alle lerarenopleidingen economie. Daarnaast met het werkveld vo en mbo, maar ook met de masteropleidingen lerarenopleiding algemene economie en bedrijfseconomie. Het is altijd een uitdaging om de gehele achterban te bereiken.’
Herijking kennisbases
In opdracht van de Stuurgroep Lerarenopleidingen coördineert 10voordeleraar het herijkingsproces van de zestig kennisbases. Het herijkingsproces is gestart in september 2022 en de beoogde implementatiedatum voor alle herijkte kennisbases staat gepland voor studiejaar 2025-2026. Deze tijdlijn loopt parallel en in afstemming met de actualisatie van de kerndoelen en examenprogramma’s door SLO.
Lerarenopleiders inventariseren de herijkingswensen en herschrijven de kennisbases. Het werkveld en externe deskundigen zijn hierbij betrokken: zij toetsen de kennisbases aan de laatste inzichten van het vak, de ontwikkelingen in het werkveld en veranderingen op het gebied van landelijk beleid. Daar waar nodig wordt verbinding gezocht met kennisbases die inhoudelijk een vakoverstijgende verwantschap kennen. De herijkte kennisbases worden gevalideerd en uiteindelijk bestuurlijk vastgesteld. Daarna kunnen de herijkte kennisbases geïmplementeerd worden op de opleiding.